Pandemia koronawirusa
Wsparcie dla przedsiębiorców
Praca

Wobec pandemii koronawirusa, zwracamy Państwa uwagę na szereg regulacji, które mogą mieć zastosowanie w powstałej sytuacji, względnie umożliwiających i ułatwiających zarządzanie pracą oraz zasobami osobowymi.

Wydawanie pracownikom poleceń

Pracodawca może wydawać pracownikom polecenia, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę (…) – w ramach świadczonych, ustalonych umową o pracę obowiązków – wyjątkowo, z przyczyn uzasadnionych po stronie pracodawcy, poza tym zakresem może wydawać polecenia.

Art. 100 § 1. Kodeksu Pracy

Praca zdalna

Pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

Art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Powierzenie przejściowe

Pracodawca może powierzyć pracownikowi w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika i jest to uzasadnione potrzebami pracodawcy. W ramach skierowania pracownika do innej pracy nie można powierzyć mu wykonywania dodatkowej pracy oprócz dotychczas świadczonej.

Art. 42. § 4. Kodeksu Pracy

Telepraca

Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej (telepraca). Pracodawca wyznacza miejsce pracy pracownikowi. Pracodawca ma prawo kontrolować wykonywanie pracy przez telepracownika w miejscu wykonywania pracy.

Art. 67 (5). Kodeksu Pracy
Art. 67 (14). Kodeksu Pracy

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy

Pracodawca może wypowiedzieć na piśmie warunki pracy lub płacy (…), z zachowaniem okresu wypowiedzenia; bez zachowania takiego okresu, wypowiedzenie jest możliwe tylko za zgodą pracownika, w drodze porozumienia stron. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie.

Art. 42. Kodeksu Pracy

Wcześniejszy okres rozwiązania umowy o pracę – skrócenie okresu wypowiedzenia

Pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę (…) następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Za okres skróconego wypowiedzenia przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Art. 36 (1). Kodeksu Pracy

Ochrona pracy kobiet w okresie ciąży i karmienia piersią

Pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąży lub karmiącą dziecko piersią przy pracy (…), wzbronionej bez względu na stopień narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne, jest obowiązany przenieść pracownicę do innej pracy, a jeżeli jest to niemożliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Art. 179 § 1. Kodeksu Pracy

Urlop bezpłatny

Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Bez pisemnego wniosku pracownika udzielenie urlopu bezpłatnego nie jest możliwe – pracownik nie świadczy pracy, pracownik nie pobiera wynagrodzenia.

Art. 174 § 1. Kodeksu Pracy

Urlop bezpłatny na okres pracy u innego pracodawcy

Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Z inicjatywy pracownika, lub często pracodawcy, może dojść do tzw. „wypożyczenia” pracownika w ten sposób. Wynagrodzenie płaci pracownikowi nowy pracodawca i on przejmuje obowiązki ubezpieczeniowo – urlopowe. Wszystko reguluje umowa między pracodawcami.

Art. 174 (1). Kodeksu Pracy

Przesunięcie urlopu wypoczynkowego

Pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy z powodu odosobnienia w związku z czasową niezdolnością do pracy wskutek choroby (…) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Jednak, można ustalić z pracownikiem, zgodnie okres odbywania przysługującego bieżąco urlopu oraz urlopu zaległego.

Art. 165. Kodeksu Pracy

Odwołanie z urlopu wypoczynkowego

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.

Art. 167 § 1. Kodeksu Pracy

Urlop na żądanie pracownika

Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym.

Art. 167 (2). Kodeksu Pracy

Odsunięcie pracownika od wykonywania pracy

Pracodawca lub zlecający wykonanie prac jest obowiązany, z zachowaniem poufności, niezwłocznie odsunąć pracownika lub wykonującego prace od wykonywania tych prac, jeżeli orzeczono wobec tych osób czasowe lub trwałe przeciwwskazania do wykonywania prac.

Art. 10. 1 Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Skierowanie na obowiązkowe badania sanitarno-epidemiologiczne, skierowanie na badania

Pracodawca albo zlecający wykonanie prac kieruje na obowiązkowe badania sanitarno-epidemiologiczne (…) osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby (…).

Art. 6. 2. Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Oddelegowanie pracowników do dyspozycji organu

Pracodawcy może zostać nakazane oddelegowanie pracowników do dyspozycji organu kierującego działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia.

Art. 21. 1 pkt. 3. Ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej**.

* Art. 210 § 1 Kodeksu Pracy
** Może zacząć obowiązywać, jeśli w następstwie koronawirusa dojdzie do wystąpienia stanu klęski żywiołowej.

Tomasz Kucharczyk
aplikant radcowski